Wiele problemów w związku może zacząć się od problemów w życiu seksualnym. A co, kiedy to komplikacje z seksem wynikają z zaburzeń psychicznych? Jak zaburzenia afektywne mogą wpływać na seks w związku i jak można sobie z tym radzić?
Czym są zaburzenia afektywne?
Mają one związek z naszym nastrojem, który jak wiadomo silnie może się odbić na każdej sferze naszego życia. Pogorszenie samopoczucia może spowodować pogorszenie wyników w pracy i w szkole, przeszkadzać w rozwijaniu pasji, komunikacji z innymi, długotrwałe przygnębienie może upośledzić relacje z otoczeniem, a także przeszkodzić w cieszeniu się z seksu z naszym partnerem.
Jednym z podstawowych objawów zaburzeń afektywnych są zmiany nastroju – jego obniżenia lub podniesienia (w zależności od rodzaju problemu). Zresztą nie jest to jedyny widoczny objaw, ponieważ towarzyszą mu też zmiany aktywności – zaburzenie może powracać w związku z pojawieniem się jakiegoś czynnika lub wydarzenia stresowego.
Najbardziej znaną odmianą zaburzeń afektywnych są zaburzenia depresyjne. Depresja daje się poznać jako bardzo podstępna choroba – podchodzi nas tak, że się jej nie spodziewamy. Często bierzemy ją za przemęczenie i chwilowy spadek nastroju. Tymczasem zdarza się, że przyjmuje ona formę nawracającą i to, co bierzemy za sezonowe zmęczenie, staramy się po prostu „przechodzić”, tylko po to, żeby wróciło do nas już niedługo.
Jeżeli czujesz, że szybko i często się męczysz, nie masz siły do działania ani motywacji, nie lekceważ tego. Twoją uwagę skup na otoczeniu – pamiętaj, że obniżenie samooceny i brak wiary we własne możliwości, nadmierny pesymizm w odniesieniu do przyszłości, często pojawiają się przed myślami i próbami samobójczymi, chociaż zwykle je ignorujemy. Dla depresji typowy jest też lęk. Mogą pojawić się problemy z apetytem i snem. Reaguj – profesjonalnie prowadzona terapia nikomu jeszcze nie zaszkodziła, podczas gdy nieleczona depresja ma na swoim koncie liczne ofiary.
Biologia a seks
Nie trzeba zawiłych wykładów, aby przekonać, że to jak reagujemy na sprawy związane z seksem i seksualnością, regulują pewne ośrodki w mózgu, tak się składa, że te same, które są odpowiedzialne za nasze samopoczucie. Nic więc dziwnego, że zaburzenia afektywne mogą być widoczne także w naszym życiu seksualnym.
Pogorszenie nastroju w sposób naturalny może wpłynąć na jakość naszej relacji, także w sferze seksualnej z partnerem. Problem może być pogłębiany przez stosowane środki farmakologiczne. Możemy myśleć, że zaburzenia afektywne nas nie dotyczą, a problemy seksualne mogą wynikać z przejściowego zmęczenia lub „słabego” związku. Faktem pozostaje jednak, że tego typu kłopoty z naszą psychiką należą do najpopularniejszych ze sfery zdrowia psychicznego. Zanim podejmiemy leczenie farmakologiczne jakiegokolwiek typu, warto skorzystać z terapii i ustalić, gdzie leży prawdziwy problem. Pod żadnym pozorem nie można samodzielnie zmieniać przepisanych leków lub dawkowania, ale nie obawiajmy się mówić o naszym dyskomforcie. Psychiatra lub psychoterapeuta zrobią wszystko, aby nam pomóc w trakcie terapii.
Seksualne problemy
Nie zawsze są objawem depresji – pamiętajmy, że mogą mieć inne źródło. Jeśli mamy jakieś wątpliwości, najrozsądniej będzie poradzić się specjalisty seksuologa. Badania wykazują jednak, że nawet 60% osób cierpiących z powodu depresji, miewa problemy w sferze seksualnej.
Mogą być to różne problemy, np. w realizacji swoich potrzeb, np. problemy z pobudzeniem i osiągnięciem pewnych potrzebnych fizycznych reakcji, takich jak erekcja, a także możliwe efekty w postaci bolesnego stosunku u kobiet czy w przypadku obu stron trudności w osiągnięciu orgazmu. Zdarza się również, że sama potrzeba seksu ulega zmniejszeniu. Może się pojawić – po części z w związku z zaniżoną samooceną – przekonanie o byciu nieatrakcyjnym.
Te zaburzenia w sferze seksualnej mogą być naprawdę różnorakie – zdarza się też, chociaż nie jest tak częste, wzmożona aktywność seksualna w związku z zaburzeniami i odbywanie stosunków seksualnych w sposób mechaniczny – „bez emocji”. Reakcje seksualne wynikające z zaburzeń seksualnych mogą nie tylko w przykry sposób oddziaływać na nasz związek, ale także szkodzić naszej psychice.
Silne zaburzenia a możliwe efekty problemów w sferze seksualnej
W przypadku odmiany zaburzeń afektywnych, które nazywamy manią, częściej stwierdza się wzrost seksualnej aktywności. Niejednokrotnie prowadzi ona do przypadkowych kontaktów seksualnych. Skutkiem takich niekontrolowanych zachowań może być o wiele więcej niż tylko rozpad aktualnego związku.
W skrajnych przypadkach brak odpowiedniej terapii może sprawić, że osoba, która nie jest w stanie kontrolować swojego zachowania, może zarazić się chorobami przenoszonymi drogą płciową. To jednak niejedyne zagrożenie. Silny wzrost potrzeb seksualnych może prowadzić do czynów przestępczych – molestowania, gwałtów i wielu innych.
W przypadku zaburzeń dwubiegunowych wymieniać mogą się objawy w zależności czy akurat cierpimy z powodu objawów depresji, czy też manii. Zaburzenia afektywne mogą wymagać farmakoterapii, ale ta powinna być wspierania spotkaniami z psychoterapeutą, który pomoże uporać się z emocjonalnymi następstwami zaburzeń i pomoże nam zadbać o nasz związek.
